Günümüzde işletmelerin neredeyse temel yapı taşlarından birisi haline gelmiş barkod sistemi; üretilmiş ya da stokta tutulan ürünlerin takibini kolaylaştıran birer işletme dostu gelişmiş sistemlerdir. Bu sistemlerin kapsamında barkod programı, barkod okuyucu ve barkod yazıcı cihazlar yer almaktadır. Cihazlarla tam entegre bir şekilde çalışan barkod sistemleri, bir ürünün satışında ve satışa hazır hale getirilmesinde önemli görevler üstlenmektedir. Ürünün barkod numarasına göre birden fazla çizgi (bar) bir araya gelerek barkod yapısını oluşturur. Oluşturulan barkodlar ürünün ileriki süreçte daha kolay taranarak satışı ve stok kontrol işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağlamaktadır. Bu sayede işletmeler adına üretimden son kullanıcıya ulaştırma sürecinde barkod sistemi önemli bir rol oynamaktadır.

Barkod Sistemi Nasıl Çalışır?

İşletmeler, satın aldığı ya da üretimini yaptığı ürünün stok sayısını ve durumunu görüntüleyebilmesi adına barkod sistemlerini kullanmaktadır. Öncelikle barkod sisteminin çalışabilmesi için bütün ürünlerin üzerinde barkod numaraları olması gerekmektedir. Eğer ürünlerinizin üzerinde barkod numarası yoksa yazılım tarafından resmi olmayan ve sadece sizin işletmenize özel barkodlar üretilir. Daha sonra üretilen barkod numaraları barkod yazıcı cihazlar ile etiketlere yazdırılıp ürünlerin üzerlerine yapıştırılır. 

Sürecin başında da bu cihazlar kullanılarak ürünlere barkod üretimi ve ürüne yapıştırılması gerçekleştirilir. Ayrıca o üründen kaç adet satışa geçtiği de barkod programına veriler halinde işlenir. Ardından satış için işletmenin müşterileriyle buluştuğu alanlara ürünler gönderilir. Burada satışı gerçekleştirilen ürünler sistemin bir diğer elemanı olan barkod okuyucu cihazlardan geçer. Bu sayede stokta bulunan ürün sayısı, ürünler satıldıkça güncellenmektedir. Bu verileri her daim gözlemleyebilen işletme çalışanları için ürünlerin stok ve satış durumu hakkında daha kolay bilgi sahibi olması ve stok takibi yapılabilmesi sağlanmaktadır.

Barkod Programı Nasıl Çalışır?

Barkod programları, bir ürün üzerinde yer alan ve önceden takibinin yapılması amacıyla üzerine yerleştirilmiş barkodun okutulması ile birlikte ürün bilgilerini elektronik ortama aktaran gelişmiş yazılımlardır. Ayrıca ürünün satışı esnasında stoktan satış adeti kadar düşülmesine de olanak sağlamaktadır. Bu sayede hem alım satım işlemlerinde hem de üretim ve depolama gibi işletmeler için stok takibi gibi önemli süreçlerde aktif rol oynamaktadır. 

Üretimin üst seviyelerinin önceki dönemlere göre üst düzeyde olduğu bugünlerde de ürünlerin sürekli olarak stok sayısını, stok takibini, stok durumunu ve dahi satış potansiyelinin takibi oldukça önem arz etmektedir. Bu nedenle özellikle yüksek sayıda fiziki ürün satışı gerçekleştiren firmalar için barkod sistemlerinin kullanmaları zorunluluk haline gelmiştir. Nitekim ülkemiz genelinde incelediğimizde de hemen her işletme barkod sistemi aktif bir şekilde kullanmaktadır.

Barkod Otomasyon Sistemi Nedir?

Barkod otomasyon sistemleri, işletmenin üretimde ya da stok takibinde insan gücü kullanılmaksızın tüm işlemlerin otomatik olarak gerçekleştirildiği sistemlerdir. Bu sistemlerde  barkod okuyucular,  yazıcılar, teraziler, dokunmatik bilgisayarlar gibi donanımlar ve yazılımlar kullanılmaktadır. Barkod numarası olmayan ürünler için barkod numarası üretilmesinde ya da hazır barkodlu ürünlerin stok durumunun görüntülenmesi adına lazerli barkod okuyucular ile bilgisayar ortamına aktarılmasını otomatik bir şekilde gerçekleştirmektedir.

Özellikle ürün sayısının ve satışının yüksek olduğu işletmeler için büyük önem arz eden barkod otomasyon sistemi; stok takibi, kasa işlemleri, ürünün kontrol edilmesi ve barkod numarasına sahip ürünün hangi gruba dahil olduğunun öğrenilmesi gibi birçok önemli fonksiyonu hızlı bir şekilde gerçekleştirmektedir. 

Barkod Otomasyon Sistemleri Nerelerde Kullanılır?

Tüm işlemlerin otomatik olarak sürdürülmesini sağlayan barkod otomasyon sistemleri, yüksek ürün hacmine sahip firmalar için önemli bir iş kolaylığıdır. Gerçekleştirdiği birçok fonksiyonu sayesinde firma çalışanlarının iş yükünü büyük oranda azaltmaktadır. Ayrıca sektöre göre özel olarak tasarlanan barkod otomasyon sistemleri, birçok alanda aktif olarak kullanılmaktadır;

• Perakende satışın olduğu her yer
• Barkodun veya kare kodun olduğu her yer
• Market, bakkal, ve büfeler Hırdavat & yedek parça, Kırtasiye, Kuruyemiş, Şarküteri, Otomotiv & yedek parça, Aksesuar, Züccaciye, Tuhafiye, Kozmetik, Kasap, Giyim mağazası, Mağaza, Ayakkabı mağazası,

Bu ve buna yakın sektörlerde aktif olarak barkod otomasyon sistemleri kullanılmaktadır. Çalışanlarının büyük yükünü alan barkod sistemi, gerekli işletme elemanları arasında yer almaktadır.

Barkod Sistemi Kurmak İçin Neler Gerekli?

İşletmenizin ürün stok takibi, kasa işlemleri, ürünün kontrol edilmesi ve barkod numarasına sahip ürünün hangi gruba dahil olduğunun öğrenilmesi gibi birçok önemli işleve sahip olan barkod sistemi kurması adına 3 zorunlu bileşen bulunmaktadır: 

• Bilgisayar (Masaüstü, laptop veya dokunmatik)
• Barkod programı, 
• Barkod okuyucu (Kablolu, kablosuz veya masaüstü sabit).

Bu zorunlu bileşenlerin dışında ihtiyacınıza göre aşağıdaki cihazları da kullanabilirsiniz. Zorunlu olmayan cihazlar:

• Fiş yazıcı (80mm veya 58mm)
• Barkod etiketi yazıcı
• Barkodlu terazi
• Online terazi
• Para çekmecesi
• Dokunmatik bilgisayar

Bu önemli 3 zorunlu bileşen ve diğer cihazların birbirleri ile entegreli bir şekilde çalışması sayesinde barkod sistemi kurabilirsiniz. Bu bileşenleri yakından tanıyalım.

Barkod Programı

Barkod programı, barkod yapısına tabii tutulan ürünün stok durumu ve özellikleri gibi tüm önemli verilerini elektronik ortama taşıyan gelişmiş yazılımlardır. Barkod programları sayesinde zaman bazlı satış ve kar raporlarınızı inceleyebilir, ön muhasebe takibi yapabilir ve stok durumunu görüntüleyebilirsiniz. Barkod okuyucu, barkod yazıcı, terazi ve dokunmatik cihazlar ile entegreli olarak çalışarak barkod sistemi oluşturmanızda büyük görevler üstlenmektedir.

Barkod Okuyucu

Barkod yazıcı cihazlarda ürünlere işlenen barkodlarının stok kontrolünde ve satışı esnasında barkod programından veri almak adına ilgili barkodların okunması işlemini barkod okuyucu cihazlar gerçekleştirmektedir. Birer lazerli optik okuyucu olan barkod okuyucu cihazlar, yaydığı optik ışık kaynağı sayesinde ürün üzerinde yer alan barkodun sembol yapısını tarayarak barkod programına hangi ürünün tarandığı bilgisini veren gelişmiş cihazlardır.

Sistemin son elemanı olan barkod okuyucu cihazlar, özellikle ürünlerin yer aldığı depolarda ve ürün satış merkezlerinde aktif olarak kullanılmaktadır. İşletme çalışanının depoda stok kontrolünü, müşteriler için de satış işlemlerini gerçekleştirmesini sağlamaktadır. 

Barkod Yazıcı

Barkoda tabii tutmak istediğiniz bir ürün grubu için özel olarak barkod yapısı oluşturmanıza olanak sağlayan barkod yazıcı cihazlar, sistem kurulmasında bir başka önemli elemanımızdır. Çizgi yapısının esas alınarak oluşturulan barkodların üretimini sağlayan bu cihazlar, dünya genelinde belirlenen kriterler eşliğinde çalışmaktadır. 

Barkod türüne göre değişiklik göstermek ile birlikte EAN13 barkod formatı toplamda 13 haneden oluşur barkod yapısının ilk 3 rakamı ülkeyi temsil etmektedir. Örnek verecek olursak ülkemizde bu kod 869 iken Azerbaycan’da 476’dır. Ürün hangi ülkede üretildi ise kod yapısının ilk 3 rakamı ona göre hazırlanmaktadır. Bu üçlüden sonraki diğer 4 rakam ise üretici firmanın kodunu oluşturmaktadır. Üretici firma için belirlenmiş olan bu koddan sonra kalan 5 rakam ise ürün grubunu belirtmek amacıyla kullanılmaktadır. Bunlar resmi barkod numaralarıdır ve devlet tarafından tahsis edilmektedir. Bu sayede bir işletmenin ilgili ürünü daha kolay tanıyabilmesi ve kontrol edebilmesi sağlanmaktadır.

Yaygın olarak kullanılan barkod türleri UPC, EAN, EAN-13, EAN-8, Code 39, Code 93, Code 128 dir. En çok kullanılanlar UPC ve EAN ‘dir. UPC barkod türleri Kanada ve Amerika’da, EAN-13 barkod sistemi ise Avrupa ve Türkiye’de kullanılmaktadır. 

Kaynak: l10barcode.com